Motor - Krukas en toplagertje

Het tweede hoofdonderdeel van het inwendige van de motor is de krukas. Belangrijk, want hiermee wordt de op- en neergaande beweging van de zuigers omgezet naar een roterende beweging. Er mag géén speling zitten tussen de drijfstangen en de krukas. Voor zover ik het kan beoordelen is dit bij mijn krukas zo.

De krukas is via de koppelingsplaat verbonden met de versnellingsbak. De prise-as uit de versnellingsbak steekt in het toplagertje in de krukas. Nu alles uit elkaar ligt, lijkt het een voor de hand liggende zaak om dit toplagertje te vervangen. Zo gezegd, zo gedaan... maar hoe krijg je dit lagertje uit de krukas? Allereerst moet het vetkeerringetje eruit. Dat lukt wel met een schroevendraaier. Dit ringetje had zijn langste tijd wel gehad.

Vetkeerringetje toplager.

Voor het verwijderen van het toplager staan meerdere trucs op internet. Bij mij werkte de volgende methode:

1. meet met een schuifmaat op hoe diep het lagertje ligt (later nodig);
2. spuit de ruimte achter het lager en in het gat van het lager goed vol met vet;
3. pak een bout (of iets dergelijks) die precies past in het gat van het lager;
4. geef met een hamer een flinke klap op deze bout, terwijl je 'm in/voor het gat van het lager houdt;
5. het vet achter het lager kan geen kant op en zal het lager uit de krukas persen.

Het toplagertje.

De truc met het vet is gelukt.

Nu kan de krukas schoongemaakt worden. Het glijlager is op bovenstaande foto al verwijderd. Dit aluminium lager past héél nauwkeurig om de krukas en moet (net als de overige glijlagers) met zorg behandeld worden.

Glijlager van de krukas.

De krukas is (met beleid) met petroleum schoongemaakt. Het glijlager bij het tandwiel kan niet los, althans niet zonder het tandwiel te verwijderen en dat kan alleen met specialistisch gereedschap. Daar beschikt eigenlijk alleen nog een handjevol bedrijven over. Je hebt het dan al snel over een volledige krukasrevisie. Gaat me net effe te ver...

Het tweede glijlager op de krukas.

Nu de krukas schoon is kan een nieuw bonzen toplagertje geplaatst worden. Deze bronzen lagers moeten eerst een etmaal in de motorolie liggen zodat ze goed verzadigd raken met olie. Het lagertje kan voorzichtig met een kunststof hamer in de krukas getikt worden. Voorheen is gemeten hoe diep het lagertje moet komen, dus ook nu weer komt het op dezelfde diepte.

Het nieuwe toplagertje terug in de krukas.

Het toplagertje op diepte.

Een nieuw vetkeerringetje vóór het toplagertje.

De krukas en de glijlagers worden ruim in de olie gezet en natuurlijk even gepast in een carterhelft. Positioneer hiervoor het juiste gat van de glijlagers bij de overeenkomstige nok in het carter. Het geheel moet zonder al te veel moeite op zijn plek zakken.

Och wa skon (Brabants).